سید محمد عبدالله شاهبُلّهی شاه، صوفی و شاعر پنجابی زبان سده یازدهم می‌باشد. ۱ - نام اصلی بلهی شاهنام اصلی او سید محمد عبدالله شاه بود. ۲ - تولد بلهی شاهدر زمان حکومت اورنگ زیب (۱۰۶۹ـ ۱۱۱۸) به دنیا آمد. ۳ - وفات بلهی شاهو به نوشته غلام سرور لاهوری، [۱]
غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیاء، ج۱، ص۲۰۸، لکهنو ۱۲۹۰.
در سال ۱۱۷۱ درگذشت.
۴ - وطن بلهی شاهوطن اجدادی بلّهی شاه روستای معروف اُچ گیلانیان، از توابع بهاولپور (در پاکستان )، بود و محل تولد او نیز احتمالاً همین روستا بوده است. ۵ - نسب بلهی شاهنَسب وی با چهارده واسطه به شیخ عبدالقادر گیلانی می‌رسد. [۲]
بلهی شاه، کلیات بلهی شاه، چاپ فقیر محمدفقیر، لاهور ۱۹۶۰.
۶ - پدر بلهی شاهپدرش، سخی شاه محمد درویش، مدتی امام و مدرس مسجد مُلِک وال (از توابع شهرستان ساهی وال ) بود. ۷ - اساتید بلهی شاهدرباره تحصیلات بلهی شاه اطلاعی در دست نیست؛ اما، علاوه بر پدرش، نام خواجه غلام مرتضی، از علمای شهر قَصُوْر، در زمره استادان او آمده است. [۳]
محمد دین کلیم قادری، تذکرة مشائخ قادریه، ج۱، ص۱۹۰ـ۱۹۱، لاهور ۱۴۰۶/ ۱۹۸۵.
شیخ او در طریقت عنایت شاه قادری شطاری (متوفی ۱۱۴۱) بود.
۸ - مهاجرت بلهی شاه به قصورظاهراً بلهی پس از وفات مرشد خود، به قصور رفت و تا پایان عمر در آن‌جا زندگی کرد. [۴]
غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیاء، ج۱، ص۲۰۸، لکهنو ۱۲۹۰.
۹ - آشنایی بلهی شاه به زبان عربی و فارسیاز اشعار وی چنین بر می‌آید که با زبان و ادب عربی و فارسی آشنا بوده است. اشعار پنجابی وی که در بردارنده معارف دینی است رواجی در خور دارد، و معمولاً موضوع اصلی آن‌ها توحید و عشق حقیقی است. [۵]
محمد دین کلیم قادری، تذکرة مشائخ قادریه، ج۱، ص۱۹۱، لاهور ۱۴۰۶/ ۱۹۸۵.
[۶]
غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیاء، ج۱، ص۲۰۸، لکهنو ۱۲۹۰.
۱۰ - اثار بلهی شاهاشعار بلهی شاه چندین بار تدوین و با عنوان‌های مختلف چاپ شده است، از جمله: قانون عشق ؛ [۷]
کلیات بلهی شاه، چاپ فقیر محمدفقیر، لاهور ۱۹۶۰.
[۸]
کلیات بلهی شاه، چاپ فقیر محمدفقیر، لاهور ۱۹۶۰.
کلیات بلهی شاه .
۱۱ - فهرست منابع(۱) بلهی شاه، کلیات بلهی شاه، چاپ فقیر محمدفقیر، لاهور ۱۹۶۰. (۲) لاجونتی رام کشن، پنجابی کی صوفی شاعر. (۳) غلام سرور لاهوری، خزینة الاصفیاء، لکهنو ۱۲۹۰. (۴) محمدشفیع، میربهلی شاه قادری شطّاری قصوری، در ضمیمه اورینتل کالج میگزین (مه ۱۹۳۹). (۵) عبدالغفور، پنجابی زبان اور ادب کی تاریخ. (۶) محمد دین کلیم قادری، تذکرة مشائخ قادریه، لاهور ۱۴۰۶/ ۱۹۸۵. (۷) نجم حسین سید، پنجابی شاعری کی اسلوب. (۸) C F Usborne, Bullah Shah , Lahore ۱۹۰۵ ۱۲ - پانویس
۱۳ - منبعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «بلهی شاه»، شماره۱۷۷۰. |